Çocukluk döneminde ateşin sık karşılaşılan şikayetlerden biri olduğunu belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Selda Sivaslıoğlu, “ Ailelerin çocuklarını sağlık kuruluşuna götürme nedenlerinin başında gelmektedir. İdeal bir vücut sıcaklığı ölçümü, güvenilir, çocuğa zarar vermeyen, düşük maliyetli, hızlı ve kolay uygulanabilir olmalı ayrıca vücut sıcaklığını doğru bir şekilde ölçebilmelidir. Ateş bir belirtidir, hastalık değildir. Altta yatan hastalık süresince devam edebilir. Çocuğun genel durumu ateşin derecesinden çok daha önemlidir.”
Ateş Nasıl Ölçülür
Çocuklarda ateşin makattan, ağızdan, koltuk altından ve kulaktan temaslı veya temassız kızılötesi yolla alından veya deriden ölçülebildiğini hatırlatan Dr. Sivaslıoğlu, “ Ciltten temassız ateş ölçmek çocuğu rahatsız etmeden, hızlı ve kolay kullanımı olan bir yöntemdir. Ancak doğruluğu ve tutarlılığına ilişkin çalışmalar sınırlıdır. Çocuklarda koltuk altından dijital veya kızılötesi termometre ile ateş ölçümü tavsiye edilen yöntemdir. Ağızdan sıcaklık ölçümü, iç sıcaklıktaki hızlı değişimleri gösterebilmektedir ancak iletişim kurulamayan, ağız yoluyla oksijen tedavisi gören, ağız içerisinde enfeksiyon, travmatize bölge veya cerrahi bir girişim gerektiren ve 5 yaşın altındaki çocuklarda önerilmemektedir.”
Normal vücut ısısı ; koltuk altında 37.2 °C , ağız içinde 37.8 °C , makattan 38 °C altındadır.Bu değerlerin üstündeki değerler ateş olarak tanımlanır. Genel olarak koltuk altı ölçüme göre normal vücut sıcaklığı 36.5-37.2°C, hafif ateş 37.2- 38.5°C , orta Ateş 38.5-39°C ve 39 °C üzeri yüksek ateştir.
Amaç ateşin kendisini tedavi etmek değildir. Ateşin nedeni ne olursa olsun çocukların çoğunda ateş düşürücülerle ateş düşer. Büyük çocukların kendini iyi hissettiği, küçük çocukların ise rahatladığı bir vücut ısısı düzeyi tedavi için yeterlidir.
1- Nedene yönelik tedavi : Ateşe neden olan hastalık tedavi edilmelidir.
2- Destek tedavisi: Bol sıvı verilmeli, ılık suyla banyo yapılmalı. Buzlu, sirkeli, alkollü suyla silme çocuğun ateşini bir anda düşüreceği için tavsiye edilmez. Ortam ısısı ayarlanmalı ( 25 C altında). Çocuğa ince ve gevşek giysiler giydirilmeli, üzeri örtülmemeli.
3- Ateş düşürücü ilaç tedavisi:Çocuklarda parasetamol ve ibuprofen başlıca ateş düşürücülerdir. Metamizol ağır yan etkileri nedeniyle tartışmalıdır.
Hafif ateşte; giysileri çıkarılır ve bol sıvı verilir. Ortam ısısına dikkat edilir (25 C’nin altında ). Ateş düşürücü ilaç gerekli değildir.
Yüksek ateşte; Ateş düşürücü ilaç verilir, İlaç verildikten en az yarım saat sonra soğutma uygulanabilir. Ateşli nöbet öyküsü olan çocuklarda ateş tedavisine öncelik verilmelidir.
Ciddi bir hastalığın olup olmadığının belirlenmesinde en önemli gösterge çocuğun genel durumudur. Ateşin,ateş düşürücü kullanarak hızlı veya yavaş düşmesi, enfeksiyonun ciddiyeti hakkında bilgi vermez.3 aylıktan küçük bebekler bağışıklık sistemleri ve nörolojik sistemleri tam olarak gelişmediği için diğer çocuklardan farklılık gösterir.
Acile gitmek veya doktoru aramak için;
• Ateşin kaynağı belirlenmeden ve reçetesiz, çocuklara antibiyotik kullanımına başlanılmamalıdır.
Sonuç olarak çocuklarda yüksek ateşin yönetimi genel olarak evde başlayan ve tıbbi öneriler sonrası evde sürdürülen bir süreçtir. Bu sürecin yönetiminde ebeveynlere büyük sorumluluk düşmektedir.
